Białoporek brzozowy (Fomitopsis betulina) jest szeroko stosowany w medycynie naturalnej i ludowej jako lekarstwo ze względu na swoje właściwości lecznicze.

Wyciągi z białoporka brzozowego zawierają wiele substancji o właściwościach przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych, przeciwutleniających i immunomodulacyjnych, takich jak triterpenoidy, polisacharydy, fenole i flawonoidy.

Białoporek brzozowy jest stosowany w leczeniu różnych schorzeń, takich jak:

• Choroby wątroby i dróg żółciowych
• Choroby nerek i układu moczowego
• Choroby układu oddechowego, takie jak astma i przewlekłe zapalenie oskrzeli
• Choroby autoimmunologiczne, takie jak reumatoidalne zapalenie stawów
• Choroby układu krążenia, takie jak nadciśnienie i miażdżyca
• Choroby skóry, takie jak łuszczyca i trudno gojące się rany
• Choroby onkologiczne, jako uzupełniająca terapia przeciwnowotworowa

Ze względu na swoje właściwości antyseptyczne i przeciwkrwotoczne, świeże owocniki grzyba były wykorzystywane zewnętrznie jako środek antyseptyczny, który przyspieszał proces gojenia ran.

Suszone i zmielone na proszek owocniki natomiast stosowano jako środek przeciwbólowy.

Napar z białoporka brzozowego był używany jako środek wzmacniający odporność oraz przeciwnowotworowy.

Ponadto, stosowano go w kuracjach przeciwpasożytniczych przeciwko owsikom i włosogłówce ludzkiej oraz w celu złagodzenia objawów zaburzeń żołądkowo-jelitowych.

W grzybie znajdują się kwasy tłuszczowe, w tym kwas palmitynowy, kwas stearynowy, kwas oleinowy i kwas linolowy, z których 78% stanowią kwasy nienasycone. Zawiera również polisacharydy, takie jak α-(1→3)-D-glukany, d-mannitol i α,α trehaloza, a także piptoporan, który wykazuje właściwości bakteriobójcze. Wyciągi wodne z grzyba zawierają (1,3)-β-D-glukany, które działają immunostymulująco i przeciwnowotworowo, chronią komórki przed genotoksycznością oraz hamują angiogenezę, proliferację i zapobiegają przerzutom nowotworowym. Te związki również pomagają w obniżaniu poziomu cholesterolu i redukcji masy ciała.

W grzybie można znaleźć również antyoksydanty, takie jak tokoferole, głównie β i γ, w ilości 0,578 mg/100 g suchej masy, kwas askorbinowy w ilości 87,5 mg/100 g suchej masy, β-karoten i likopen. Ponadto, zawiera kwasy fenolowe, takie jak syringowy, galusowy, p-hydroksybenzoesowy i 3,4-dihydrofenylooctowy, które pełnią funkcję obronną przeciwko pasożytom i mikroorganizmom, są owadobójcze oraz wykazują aktywność przeciwutleniającą, przeciwbakteryjną, przeciwwirusową, przeciwgrzybiczą i przeciwzapalną.

Wiele opracowań naukowych wskazuje na przeciwdziałanie wielu drobnoustrojów:

• pałeczkę ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa)
• pałeczkę krwawą (Serratia marcescens)
• kropidlaka popielatego (Aspergillus fumigatus)
• oraz Saccharomyces cerevisiae i Mycobacterium smegmatis
• laseczkę sienną (Bacillus subtilis)
• laseczkę wąglika (Bacillus anthracis)
• gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus)

Zawiera również związki terpenowe, takie jak kwas poliporenowy A, B, C, kwas tumulozowy oraz (+)-α-barbaten, (-)-β-barbaten, daucen i izobazzanen, które nie występują w innych grzybach. Istnieje podejrzenie, że kora brzozy, na której pasożytuje grzyb, wzbogaca rosnący grzyb triterpenami. Znajdują się tam także alkohole alifatyczne, ketony i aldehydy, sterole, takie jak neosterol, fitosterol, fungisterol i ergosterol, który ma właściwości przeciwnowotworowe i immunostymulujące oraz jest prekursorem kortyzolu.

Grzyb zawiera także związki indolowe, takie jak l-tryptofan, 5-hydroksy-l-tryptofan i 5-metylotryptamina, które mają korzystny wpływ na sen i pomagają w leczeniu depresji. Są one również prekursorami serotoniny i melatoniny, które regulują cykl dobowy. W grzybie można również znaleźć inne związki, takie jak związki fenolowe, flawonoidy czy piptamina.

Podobnie jak w przypadku ziół, również w grzybach występuje pewna synergia działań poszczególnych składników, których łączne działanie przynosi pożądane efekty lecznicze. Izolowane składniki z surowca nie dają tak dobrych rezultatów jak wypadkowa ich działań.

Stosowanie preparatów z Białoporka jest ZABRONIONE w następujących przypadkach:

• w ciąży i podczas karmienia piersią
• u dzieci poniżej 12-go roku życia
• w okresie rehabilitacji po operacjach na jamie brzusznej
• w ciężkich postaciach przeziębienia

Białoporek zawiera piptaminę, naturalny antybiotyk, który może przyczynić się do przyspieszenia procesu gojenia ran i zapobiegania infekcjom. Dlatego białoporek często jest stosowany jako środek antyseptyczny w przypadku ran lub skaleczeń, szczególnie w sytuacjach, gdy brakuje innych środków odkażających.

W lecznictwie tradycyjnym zalecane jest stosowanie odwarów z grzyba w stężeniu 3-5% i spożywanie ich około 2-3 razy dziennie, po 100-150 ml. W badaniach naukowych stosuje się różne metody pozyskiwania przetworów z grzyba, w tym roztwory wodne, etanolowe, metanolowe, chloroformowe i eterowe. Te różne metody mogą wpływać na stężenie zawartych w nich związków czynnych.

Badania wykazały, że białoporek może chronić przed kleszczowym zapaleniem mózgu. Wynika to z faktu, że grzyb ten zawiera substancje zwane polisacharydami, które mogą zwiększać odporność organizmu i działać przeciwzapalnie.